Hukuk Derneği’nden İmar Cezalarına Tepki: “Pergola ve Sundurmalar Ruhsatsız Yapı Sayılamaz”

Adaletin Hukuku, Parlamenter Demokrasi İdeali Derneği Başkanı Mehmet Ektaş, son dönemde özellikle işletmelerin bahçe mesafelerinde bulunan pergola ve sundurma benzeri yapılar nedeniyle uygulanan idari para cezaları ve yıkım kararlarına ilişkin kapsamlı bir hukuki değerlendirme yaptı.

Ektaş, Covid-19 salgını sonrası uzun süre göz yumulan hobi bahçeleri üzerindeki yapılar hakkında 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında yüksek idari para cezaları verildiğini, yıkım kararları alındığını ve yapı sahipleri hakkında ceza davaları açıldığını hatırlattı. Benzer bir uygulamanın şimdi de bina bahçelerinde bulunan yapılara yönelik başlatıldığını belirtti.

Uzun yıllar boyunca büyük bulvar ve caddelerde, ticari değeri yüksek bölgelerdeki binaların bahçelerine yapılan lokanta, kafe ve pastane eklentilerine göz yumulduğunu vurgulayan Ektaş, bu işletmelerin önemli maliyetlerle pergola ve sundurma benzeri yapılar inşa ettiğini söyledi. Ancak idarelerin son dönemde bu yapıları “ruhsatsız” kabul ederek 250 bin TL ile 3 milyon TL arasında idari para cezaları kestiğini ve yıkım tebligatları gönderdiğini ifade etti.

“Mevzuat Açık, Danıştay Kararları Net”
Mehmet Ektaş, 3194 sayılı İmar Kanunu ile Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği hükümlerine dikkat çekerek, pergola, sundurma, çardak ve kameriye gibi yapıların belirli şartlar altında ruhsata tabi olmadığının açıkça düzenlendiğini kaydetti. Danıştay’ın istikrarlı kararlarında da bu tür yapıların kapalı alan oluşturmaması ve hafif malzemelerle yapılması halinde ruhsatsız yapı sayılamayacağının vurgulandığını hatırlattı.

Bu çerçevede, il genelinde ceza kesilen yapıların büyük bölümünün pergola ve sundurma niteliğinde olduğunu belirten Ektaş, idarelerin bu yapıları ruhsatsız kabul ederek ceza uygulamasının hem İmar Kanunu’na hem de Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’ne aykırı olduğunu savundu.

Ceza Davaları ve İade Süreci
Ektaş, idari para cezaları sonrası savcılıklara suç duyurusunda bulunulmasının zorunlu olduğunu, açılacak ceza davaları sonucunda ise iki ihtimalin ortaya çıkacağını belirtti. Ceza mahkemelerinin ya yapıların ruhsat gerektirmediğine karar vererek beraat hükmü kuracağını ya da mahkûmiyet kararı vereceğini ifade eden Ektaş, her iki durumda da idari para cezalarının iptali ya da iadesinin gündeme geleceğini söyledi.

Bu noktada, İmar Kanunu’nun 42/7’nci maddesinin, aynı fiil nedeniyle ceza alan kişilere ödenen idari para cezalarının faizsiz iadesini düzenlediğini hatırlatan Ektaş, İzmir 4’üncü İdare Mahkemesi’nin bu konuda emsal bir karar verdiğini ve kararın Bölge İdare Mahkemesi tarafından onanarak kesinleştiğini aktardı.

“Kamu Zararı ve Mağduriyet Önlenmeli”
Mehmet Ektaş, mevcut uygulamaların devam etmesi halinde idarelerin iptal ve iade davaları sonucu yargılama giderleri ve vekâlet ücretleri nedeniyle kamu zararına yol açacağını belirtti. Hem kamu zararının önlenmesi hem de işletmelerin mağdur edilmemesi için idarelerin, pergola ve sundurma gibi yapılar ile ruhsat gerektiren yapılar arasındaki ayrımı net biçimde ortaya koyması gerektiğini vurguladı.

Ektaş, idarelere çağrıda bulunarak hukuka aykırı idari para cezalarının derhal iptal edilmesini, yalnızca gerçekten ruhsat gerektiren yapılar için yıkım ve suç duyurusu yoluna gidilmesini istedi. Ayrıca ceza ödemiş ya da haklarında ceza soruşturması başlatılan işletme sahiplerinin de İmar Kanunu’nun 42/7’nci maddesi kapsamında haklarını aramaları gerektiğini ifade etti.

Ajans Expres Gazetesi