Dr. Nejla Doğan: “Kadınların Eğitimi, Osmanlı’dan Bugüne Değişmeyen Mücadele Alanı”
Tarihçi ve akademisyen Dr. Nejla Doğan, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e kadın ve eğitim ilişkisini ele aldığı çalışmasında, kadın haklarının tarihsel gelişimini ve günümüzde yaşanan gerilemeyi değerlendirdi. Doğan, eğitim sistemindeki dönüşümün kadınların toplumsal statüsüyle doğrudan bağlantılı olduğunu vurgularken, kadın cinayetleri ve hak kayıplarının artmasının mevcut eğitim politikalarıyla yakından ilişkili olduğunu belirtti.
Akademik çalışmalarını eğitim tarihi, kadın ve toplumsal dönüşüm ekseninde sürdüren Dr. Nejla Doğan, kadın haklarının tarihsel gelişimini Osmanlı’dan günümüze uzanan çizgide değerlendirdi. “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Eğitim ve Kadın” başlıklı çalışmasıyla dikkat çeken Doğan, günümüzde kadınların karşı karşıya kaldığı hak ihlallerinin tarihsel köklerine ve güncel eğitim politikalarıyla olan ilişkisine işaret etti.
“Eğitimle Kadının Toplumsal Statüsü Doğrudan Bağlantılı”
Doğan, kadına yönelik şiddetin ve kadın cinayetlerinin artış gösterdiği son yıllarda, eğitim politikalarının da bu tabloyla bağlantılı olduğunu ifade ederek, “Eğitim müfredatında kadın-erkek eşitliğini gözeten yaklaşım giderek zayıflıyor. Bu da toplumsal cinsiyet eşitsizliğini besliyor,” dedi.
"Kadın Hakları Geriye Götürülüyor"
Dr. Doğan, İstanbul Sözleşmesi’nin feshi ve Medeni Kanun’un bazı hükümlerinin tartışmaya açılmasının, kadınların hukuk güvencesini zayıflattığını vurguladı. “Kadınların eve kapatılmak istendiği bir süreçteyiz. Cumhuriyet’in kuruluş yıllarında ders kitaplarında kadın ve erkeğin eşit bireyler olarak resmedildiğini görüyoruz. Bugünse bu eşitlik geri çekiliyor,” diye konuştu.
Osmanlı’da Kadınların Eğitim Talebi ve Sessiz Feminizm
Doğan, Osmanlı’nın son döneminde ortaya çıkan kadın hareketlerine dikkat çekerek, “Genellikle bilinmese de Osmanlı’da bir kadın uyanışı yaşanmıştır. Kadınlar, eşit eğitim, çalışma hakkı, aile içi adalet gibi konularda taleplerini dile getirmiştir. En büyük mücadele alanları ise eğitim hakkıydı,” ifadelerini kullandı.
Cumhuriyetin Kazandırdığı Haklar
Cumhuriyet döneminin, özellikle Medeni Kanun ve eşit eğitim hakkıyla kadınlara önemli kazanımlar sunduğunu hatırlatan Doğan, “O dönemin kadınları, birey olarak tanınmış, kamusal hayatta yer almış ve toplumsal üretimin bir parçası olmuştur,” dedi.
Mustafa Kemal'in İlerici Vizyonu
Dr. Doğan, Mustafa Kemal Atatürk’ün kadın haklarına yaklaşımının çağının çok ilerisinde olduğunu şu sözlerle aktardı:
“1918’de Karlsbad’da bir paşanın eşine verdiği yanıt çok anlamlı: ‘Kadınların haklarını hemen o gün vereceğim. Toplumun olgunlaşmasını beklemeye gerek yok. Doğru olanı bugün yapmalıyız.’ Bu yaklaşım, devrimci vizyonun özüdür.”
"Halkın Eğitim Hakkı Kadınların Özgürlüğüdür"
Kadınların tarih boyunca eğitime erişim için verdikleri mücadelenin halen geçerliliğini koruduğunu ifade eden Doğan, “Eğitim; kadının güçlenmesinin, şiddetten korunmasının, kamusal alanda var olabilmesinin temelidir. Bu nedenle eğitim politikalarındaki her değişim, kadın haklarını doğrudan etkiler,” değerlendirmesinde bulundu.
Ajans Expres Gazetesi
Tepkiniz Nedir?